ՄԻԺԻ-ԻՆ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆԻՑ ՊԱՀԱՆՋՈՒՄ Է ՀԱՇՎԵՏՎՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱԼ

Բաց նամակ ՀՀ նախագահին, ՀՀ Ազգային Ժողովի նախագահին և պատգամավորներին, ՀՀ վարչապետին ու Կառավարությանը 2009 թ. ապրիլի 22-ին Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության ԱԳ նախարարները գաղտնի գործարքի միջոցով ստորագրեցին «Ճանապարհային քարտեզ» անունը կրող փաստաթուղթ, որի բովանդակությունը մինչև օրս գաղտնի է պահվում հանրությունից: Հայոց Մեծ Եղեռնի տարելիցից երկու օր առաջ գաղտագողի գործարք կնքելը հայ ժողովրդի դեմ թշնամորեն դիրքորոշված Թուրքիայի իշխանության հետ դավաճանություն է հայ ժողովրդի և նրա անվտանգության և գոյության երաշխիքը հանդիսացող պետականության նկատմամբ: Դատապարտելի է, որ ՀՀ նախագահը և իշխանությունները ցայսօր չեն համարձակվում իրենց ժողովրդին ուղղակի կերպով տեղեկացնել և հաշիվ տալ ապրիլի 22-ին կնքված համաձայնության մասին: Ինչպես ՄԻԺԻ-ն հայտարարել էր 2009թ-ի ապրիլի 15-ին հայ-թուրքական հարբերությունների վերաբերյալ, մեզ համար անընդունելի է Թուրքիայի հետ հարաբերությունների կարգավորումն առանց նախապայմանների և առավել ևս Թուրքիայի կողմից թելադրված նախապայմաններով: Հայ-թուրքական հարաբերություններում միայն Հայաստանն իրավունք ունի նախապայմաններ դնելու, իսկ Թուրքիան չունի դրա ո՛չ պատմական, ո՛չ իրավական և ո՛չ էլ բարոյական իրավունքը: Ինչպես նշել էինք ապրիլի 15-ին և հիմա էլ կրկնում ենք` հայ-թուրքական հարաբերությունները չեն կարող հանգել մի այնպիսի համաձայնության, որը կենթադրի Հայաստանի և Թուրքիայի կողմից ներկա տարածքային ամբողջականության փոխադարձ ճանաչումը, Թուրքիայի ընդգրկումը Արցախյան կարգավորման գործընթացում և կասկածի տակ կդնի (կքննարկի) Հայոց Ցեղասպանության փաստը: Սրանք սկզբունքներ են, որոնք խախտելու իրավունք ու լիազորություն տրված չէ ՈՐԵՒԷ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅԱՆ: Նշված սկզբունքները խախտելու և հայ ժողովրդի թիկունքում դավաճանական համաձայնագիր ստորագրած լինելու դեպքում իշխանությունը պետք է անհապաղ հրաժարվի համաձայնագրից, և հրաժարական տա, որպեսզի ավելի ողջամիտ ուժերի հնարավորություն տրվի դուրս գալ ստեղծված կացությունից և Հայոց պետականությանության ու ժողովրդի անվտանգությունից ու շահերից բխող քայլեր ձեռնարկել` միայն ու միայն հայ ժողովրդի համաձայնությամբ և լիազորությամբ: Այսօր հայ ժողովրդի և պետության համար գերխնդիրներ են անվտանգությունը, համընդհանուր բարօրությունն ու արդարությունը, և ոչ թե Թուրքիայի հետ սահմանների բացումը: Տնտեսական և սոցիալական մեր ներքին խնդիրները լուծելու համար պետք է կատարվի ազգային հարստության արդար վերաբաշխում և ձեռնարկվեն սոցիալական արդարություն հաստատելուն ուղղված քայլեր ժողովրդավարական սկզբունքներով ընտրվող ու առաջնորդվող Հայ լեգիտիմ իշխանությունների ու կառավարման համակարգի շնորհիվ: Պահանջում ենք պաշտոնապես պատասխանել ՄԻԺԻ-ի 2009թ-ի ապրիլի 15-ի ուղերձի և այս Բաց նամակի պահանջներին և անհապաղ հրապարակել Շվեյցարիայում ս.թ. ապրիլի 22-ին ստորագրված համաձայնագիրը: Հաշվի առնելով նաև այն հանգամանքը, որ մայիսի 7-ին նախատեսվում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի նախագահների հանդիպումը, և կրկին խոսվում է սպասվող «անակնկալ» համաձայնությունների մասին, և կասկածելով, որ հնարավոր է մի նոր համաձայնության կնքում` այս անգամ արդեն Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև, կրկին անգամ պահանջում ենք անհապաղ հրապարակել և պաշտոնապես հայ ժողովրդին տեղեկացնել նաև այն հիմնական սկզբունքները, որոնց շուրջ տեղի են ունենում Արցախյան հարցի կարգավորման բանակցությունները` խոսքը վերաբերվում է Մադրիդյան սկզբունքներին: ՀՀ իշխանությունները մշտապես պետք է հիշեն, որ իրենց առաջին և ամենակարևոր պարտականությունը սեփական ժողովրդի շահերից բխելով և սեփական ժողովրդին հաշվետու գործելն է: Հայ քաղաքական վերնախավերը, ցավոք, միշտ առաջնահերթությունը տվել են օտար երկրներին հաշվետու լինելու սկզբունքին և դարձել նրանց խամաճիկը` դավաճանելով հայոց ազգային-պետական հիմնարար շահերին ու սկզբունքներին: 2007թ-ի դեկտեմբերին, նաև 2008թ-ի մարտին ու դրանից հետո ՄԻԺԻ-ն իր վերլուծություններն ու հիմնական դիրքորոշումն է հայտնել առ այն, որ ՀՀ իշխանությունները անկախության 18 տարիների ընթացքում նոր-ազատական անմարդկային և ապազգային նույն քաղաքականությունն են վարել և այդ գաղափարի կրողներն են` միայն անունների և ոճերի տարբերությամբ: Ցավով ենք նշել, որ այլընտրանքի բացակայության պայմաններում ժողովրդի ըմբոստացման ալիքը 2008թ-ի նախագահական ընտրությունների ժամանակ ղեկավարել է ՀՀ առաջին նախագահը, որի իշխանության շրջանում դրվեցին այս ամենի հիմքերը: 2008թ-ի մարտի 1-ի և դրան հետևող իրադարձությունները վառ վկայությունն էին այս ապազգային ու անմարդկային գաղափարի և քաղաքականության և դրանց իրագործողների` իշխանությունների և վերնախավի: Անկախության 18 տարիների ընթացքում այդպես էլ չմշակվեց ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԱՄԱԶԳԱՅԻՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԾՐԱԳԻՐ` մարդու իրավունքների, սոցիալական արդարության և ժողովրդավարության վրա հիմնված աշխարհայացքով, այն չի մշակվում նաև այժմ: Իսկ երբ ազգն ու պետությունը ՉՈՒՆԵՆ իրենց սեփական ԾՐԱԳԻՐԸ, կատարվում է հենց այն, ինչ եղավ 1991-ից սկսած և մեխվեց մարտի 1-ով` գործիք դարձած հայ վերնախավերը հայոց բերդի դարպասերը ներսից բացեցին արտաքին ուժերի/գործոնների ունեցած ծրագրերի ու քաղաքականությունների առջև: Ահավասիկ, հայ ժողովուրդը մեկ անգամ ևս վճարում է այդ հիմարության ու կարճամտության գինը, իր գործիք (այլ ոչ` գործոն) դարձած իշխանությունների, ղեկավարների ու վերնախավերի շնորհիվ: Ոչ մի իշխանություն իրավունք չունի գաղտնի գործընթացներում համաձայնության գալու հայ ժողովրդի կենսական շահերի և իրավունքների վերաբերյալ, թշնամի կամ ոչ թշնամի արտաքին ուժերի ու երկրների հետ, առանց ժողովրդի համաձայնությունը ստանալու և լեգիտիմություն վայելելու: Պետք է դասեր քաղել մեր իսկ պատմությունից և ընկալել, թե ինչո՛ւ է դարեր շարունակ հայ ժողովուրդը ենթարկվել ջարդերի ու ցեղասպանության, զուրկ եղել և կորցրել իր անվտանգության ու գոյության երաշխիք հանդիսացող հայկական ՊԵՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ: ՀՀ իշխանություններին և վենախավերին կրկին անգամ ազդարարում ենք. Ձեր առաքելությունն ու աշխատանքը հայ ժողովրդին ծառայելն է, Դուք ապրում և իմաստավորվում եք նրա հաշվին, ուստի պարտավոր եք ի կատար ածել նրա կամքը: Ըստ այդմ, որպես Հայաստանի Հանրապետության բնակիչներ ու քաղաքացիներ, նաև պահանջում ենք մինչև մայիսի 4-ը հրապարակել Արցախյան բանակցությունների հիմնական սկզբունքները և Թուրքիայի հետ ստորագրված համաձայնագիրը: Մարդու իրավունքների և ժողովրդավարության ինստիտուտ` ՄԻԺԻ Երևան, 26 ապրիլի, 2009թ.