Panorama.am. 25-1-2011- Այսօր Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովում ելույթ է ունեցել Թուրքիայի նախագահ Աբդուլահ Գյուլը, որին հետևել են ԵԽ պատգամավորների հարցերը, Ստրասբուրգից Panorama.am-ին փոխանցեց ԵԽԽՎ-ում հայաստանյան պատվիրակության անդամ Նաիրա Զոհրաբյանը:
Հայկական պատվիրակության անդամներից, ինչպես Ահմեթ Դավութօղլուի ելույթի ժամանակ, այնպես էլ այս դեպքում հաջողվել է հարց տալ միայն Նաիրա Զոհրաբյանին: Վերջինս նախ նկատել է, որ ցանկացած պետություն հզոր է, երբ կարողանում է բաց աչքերով նայել պատմությանը ու ընդունել իր անցյալը, այնուհետև Գյուլին հարցրել է` չի՞ կարծում արդյոք Թուրքիայի ղեկավարը, որ ինչքան շուտ Թուրքիան համարձակություն ունենա ընդունելու և ճանաչելու Հայոց ցեղասպանությունը, այնքան շուտ Թուրքիան կկարողանա ազատվել անցյալի իր ծանր բեռից և իր տեղը գրավել աշխարհի քաղաքակիրթ պետությունների շարքում:
Հայ պատգամավորի փոխանցմամբ, ի պատասխան, Թուրքիայի նախագահը հայտարարել է, որ իրենց կարծիքով «ցեղասպանություն» բառը համապատասխան տերմին չէ:
«Մենք չենք կարծում, որ ցեղասպանություն եղել է: Մենք պետք է պարզ խոսենք` պետք է ստեղծել հանձնաժողով, բացել բոլոր արխիվները, ուսումնասիրենք բոլոր փաստաթղթերը և մենք կհամաձայնվենք ցանկացած արդյունքի հետ: Այո եղել են մարդկային տառապանքներ, որոշ մարդկանց պրովոկացիաների պատճառով եղել են բունտեր, եղել են տեղահանվածներ, ինչի համար ցավում ենք: Բայց երբ ասում եք ցեղասպանություն, դա ենթադրում է նպատակաուղղված սպանություններ, մինչդեռ հայերը Օսմանյան կայսրությունում եղել են Գերագույն դատարանի անդամներ, դեսպաններ», -պատասխանելով Զոհրաբյանի հարցին հավելել է Թուրքիայի ղեկավարը:
Նա իր պատասխանում ևս մեկ անգամ շեշտել է, որ պատմական հանձնաժողովի վերջնական եզրակացությունը, անկախ դրա արդյունքից, իրենք կընդունեն ու նշել, որ ցեղասպանությունն ընդունած ցանկացած երկիր կարող է երրորդ կողմ լինել այդ հանձնաժողովում:
«Եթե կան նման պնդումներ, եկեք աշխատենք միասին: Բայց մենք մտածում ենք, որ ինչպես Աթաթուրքն է ասել, մենք պետք է նայենք դեպի ապագան: Մենք ցավում ենք բոլոր տուժածների համար, բայց պետք է նայենք դեպի ապագան: Ես չեմ կարող ընդունել ձեր մեղադրանքը», -հավելել է Աբդուլահ Գյուլը:
Հայ-թուրքական հարաբերությունների մասին հարց է ուղղել ֆրանսիացի պատգամավոր Ռընե Ռուքեն և Գյուլից հետաքրքրվել է, թե չի կարծում արդյոք Թուրքիայի նախագահը, որ նախապայմաններ դնելղ ղարաբաղյան հարցը, ըստ էության փակուղի մտցրեց հարաբերությունների կարգավորման հարցը:
Նաիրա Զոհրաբյանի մատուցմամբ, Գյուլն այդ հարցին պատասխանել է նույն բովանդակությամբ, ինչպես նախօրեին Ահմեթ Դավութօղլուն` խոսելով այսպես կոչված ադրբեջանական «20 տոկոս գրավյալ տարածքների մասին»:
«Այս պատասխանից ակնհայտ է, որ հայ-թուրքական հարաբերություններում Թուրքիան կրկին տեսնում է պայման, որը հայ-ադրբեջանական հարաբերություններն են ու Լեռնային Ղարաբաղի խնդիրը», -մեկնաբանելով հավելեց Զոհրաբյանը:
Հայկական պատվիրակության անդամներից, ինչպես Ահմեթ Դավութօղլուի ելույթի ժամանակ, այնպես էլ այս դեպքում հաջողվել է հարց տալ միայն Նաիրա Զոհրաբյանին: Վերջինս նախ նկատել է, որ ցանկացած պետություն հզոր է, երբ կարողանում է բաց աչքերով նայել պատմությանը ու ընդունել իր անցյալը, այնուհետև Գյուլին հարցրել է` չի՞ կարծում արդյոք Թուրքիայի ղեկավարը, որ ինչքան շուտ Թուրքիան համարձակություն ունենա ընդունելու և ճանաչելու Հայոց ցեղասպանությունը, այնքան շուտ Թուրքիան կկարողանա ազատվել անցյալի իր ծանր բեռից և իր տեղը գրավել աշխարհի քաղաքակիրթ պետությունների շարքում:
Հայ պատգամավորի փոխանցմամբ, ի պատասխան, Թուրքիայի նախագահը հայտարարել է, որ իրենց կարծիքով «ցեղասպանություն» բառը համապատասխան տերմին չէ:
«Մենք չենք կարծում, որ ցեղասպանություն եղել է: Մենք պետք է պարզ խոսենք` պետք է ստեղծել հանձնաժողով, բացել բոլոր արխիվները, ուսումնասիրենք բոլոր փաստաթղթերը և մենք կհամաձայնվենք ցանկացած արդյունքի հետ: Այո եղել են մարդկային տառապանքներ, որոշ մարդկանց պրովոկացիաների պատճառով եղել են բունտեր, եղել են տեղահանվածներ, ինչի համար ցավում ենք: Բայց երբ ասում եք ցեղասպանություն, դա ենթադրում է նպատակաուղղված սպանություններ, մինչդեռ հայերը Օսմանյան կայսրությունում եղել են Գերագույն դատարանի անդամներ, դեսպաններ», -պատասխանելով Զոհրաբյանի հարցին հավելել է Թուրքիայի ղեկավարը:
Նա իր պատասխանում ևս մեկ անգամ շեշտել է, որ պատմական հանձնաժողովի վերջնական եզրակացությունը, անկախ դրա արդյունքից, իրենք կընդունեն ու նշել, որ ցեղասպանությունն ընդունած ցանկացած երկիր կարող է երրորդ կողմ լինել այդ հանձնաժողովում:
«Եթե կան նման պնդումներ, եկեք աշխատենք միասին: Բայց մենք մտածում ենք, որ ինչպես Աթաթուրքն է ասել, մենք պետք է նայենք դեպի ապագան: Մենք ցավում ենք բոլոր տուժածների համար, բայց պետք է նայենք դեպի ապագան: Ես չեմ կարող ընդունել ձեր մեղադրանքը», -հավելել է Աբդուլահ Գյուլը:
Հայ-թուրքական հարաբերությունների մասին հարց է ուղղել ֆրանսիացի պատգամավոր Ռընե Ռուքեն և Գյուլից հետաքրքրվել է, թե չի կարծում արդյոք Թուրքիայի նախագահը, որ նախապայմաններ դնելղ ղարաբաղյան հարցը, ըստ էության փակուղի մտցրեց հարաբերությունների կարգավորման հարցը:
Նաիրա Զոհրաբյանի մատուցմամբ, Գյուլն այդ հարցին պատասխանել է նույն բովանդակությամբ, ինչպես նախօրեին Ահմեթ Դավութօղլուն` խոսելով այսպես կոչված ադրբեջանական «20 տոկոս գրավյալ տարածքների մասին»:
«Այս պատասխանից ակնհայտ է, որ հայ-թուրքական հարաբերություններում Թուրքիան կրկին տեսնում է պայման, որը հայ-ադրբեջանական հարաբերություններն են ու Լեռնային Ղարաբաղի խնդիրը», -մեկնաբանելով հավելեց Զոհրաբյանը:
Tehran Time
Yerevan Time
No comments:
Post a Comment