«The Washington Times»: Հայաստանը` քրիստոնեության մոռացված օրրան

News.am. 11-5-2012- NEWS.am-ը որոշ կրճատումներով ներկայացնում է «The Washington Times»-ում հրապարակված Ռուտ Հիլի հոդվածը. Հայաստանում Ազատ գետի գեղեցիկ կիրճին նայող հնագույն քարե պատերը կախված են ժայռերի վրա: Գեղարդ վանքի հիմքերը պահում են վանական բնակատեղերը և մի քանի մանր եկեղեցիներ, որոնք կառուցվել են շրջակա ժայռերում 11-րդ դարում:Ազատ գետի ձորի վերևում բարձր սարերը շրջապատում են Գեղարդը: Վանքը պատկանում է 4-րդ դարին, Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի ավանդույթով, ով իր ժողովրդին բերեց քրիստոնեության: Արաբները ոչնչացրեցին առաջին անկլավը 9-րդ դարում, սակայն մյուսը ծաղկում էր 13-ին ընդառաջ: Նրա մասունքները, օրինակ, նիզակը, որով վիրավորվել էր խաչված Քրիստոսը, գրավել են ուխտավորներին դարեր շարունակ և փառաբանել այս վայրերը: Սակայն Հայաստանի ներդրումը քրիստոնեական ժառանգության մեջ ավելի շատ է, քան հինավուրց վանքերը գեղեցիկ տեղերում:Այս երկիրը, որը գտնվում է Թուրքիայից դեպի արևմուտք Արևելյան Եվրոպայի և Արևմտյան Ասիայի միջև, առաջինն էր, որն ընդունեց քրիստոնեությունը մեր թվարկությունից առաջ 301 թվականին, մի քանի տարի առաջ մինչ այն, երբ Կոնստանտինոս Առաջինը հայտարարեց այն որպես Հռոմեական կայսրության պաշտոնական կրոն: Հայաստանն այսօր ավելի շատ հայտնի է ողբերգական ցեղասպանությամբ, որն ապրել է նրա ժողովուրդը 19-րդ դարի վերջում և 20-րդ դարի սկզբում:Այն ժամանակ, երբ քրիստոնեական աշխարհը պատրաստվում է նշելու սեփական հավատի 1700-ամյակի տոնակատարությունը 2013 թվականին, Հայաստանը արժանի է ուշադրության, որպեսզի այնտեղ այցելեն հավատացյալ զբոսաշրջիկները: Չնայած դրան, Հայաստանը սովորաբար չեն ընդգրկում այդ տարածաշրջանային ընկերակցությունում, որը կոչվում է «Սրբազան հող» և որտեղ նա պետք է ընդգրկված լինի:Հայաստանի բնակչության 94% քրիստոնյաներ են, ինչը ավելի շատ է, քան արևմտյան երկրներում, ինչպիսին է ԱՄՆ: Հայ Առաքելական եկեղեցին, առաջին եկեղեցին, առաջվա նման կախված չէ ոչ կաթոլիկ, ոչ արևմտյան ուղղափառ եկեղեցիներից, քանի որ մերժել է վաղ եկեղեցու պառակտումները և հակասությունները: Նրա ակունքներում Քրիստոսի առաքյալներ Թադեոսն ու Բարդուղիմեոսն են:Ուրեմն ի՞նչն է գրավում հավատացյալ ճանապարհորդին Հայաստանում:Մի կողմից դա պատմություններն են մարդկանց հավատի ամրության մասին` ներառյալ 19-րդ դարի վերջում ռուսական ցարի փորձերից` ստիպել հայ ժողովրդին հարմարեցնել իր հինավուրց Հայ Առաքելական եկեղեցին Ռուսական ուղղափառ ավանդույթներին:Ամուր պատեր, կամարներ և բաժանմունքներ, քրիստոնեության հետ կապված ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների հետ, ինչպիսին Գեղարդի վանքն է` սրանք են գլխավոր տեսարժան վայրերը, ջրհեղեղից հետո Նոյյան տապանի կանգառ հանդիսացող Արարատ սարի գեղատեսիլ տեսքով:Հավատի մյուս ժառանգությունը ընդգրկում է Էջմիածնի տաճարը և ճարտարապետական հուշարձան հանդիսացող Զվարթնոցը, Սանահինի և Հաղպատի վանքերը, որը հայերենում նշանակում են «ամուր պատեր»: Իսկապես ամուր պատեր են: Սկսած 967 թ. այդ պատերի վրա աշխատել են իրար փոխարինող սերունդներ, և նրանք դիմացել են եգիպտական մամլուքների, քրդերի, թուրքերի, մոնղոլների, օսմանների, պարսիկների և մյուսների հարձակումներին: