ՍԵՐԺ ՍԱՐԳՍՅԱՆ. ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ԿԱԶԱՆ Է ԳՆՈՒՄ ԱՌԱՋԸՆԹԱՑԻ ԱԿՆԿԱԼԻՔՈՎ

Քննարկեք Ղարաբաղին առնչվող հարց նույն ղարաբաղցիների մասնակցությամբ

«ԱԶԳ», 23-06-2011- Մեզ համար ամենակարեւոր հարցը շարունակում է մնալ Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի խաղաղ եւ արդարացի կարգավորումը: Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանն այս մոտեցմամբ իր ելույթում անդրադարձավ ԼՂ հարցին` ելույթ ունենալով երեկ Ստրասբուրգում` Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովում որպես հրավիրյալ:
Կարեւորագույնը, որ տալիս է Եվրոպայի խորհուրդը եւ պետք է տա այդ հարցում, ըստ Սարգսյանի, հանդուրժողականության արմատավորումն է: Սակայն, ըստ նախագահի խոսքի, ընդամենը վերջերս, Ռասիզմի եւ անհանդուրժողականության դեմ եվրոպական հանձնաժողովի` Ադրբեջանի վերաբերյալ հերթական զեկույցը կրկին հաստատեց հայատյացության ու ռասիզմի ծայրահեղ աստիճանը այդ երկրում: «...Անհանդուրժողականության այդ թույնը ամենամեծ հարվածը հասցնում է հենց թույնը կրող հասարակությանը: Բայց սա մեզ նաեւ անհանգստության տեղիք է տալիս, քանի որ Ադրբեջանը մեր անմիջական հարեւանն է, մեր անմիջական հարեւանությամբ է դեռեւս չլուծված մնում ղարաբաղյան հակամարտությունը, եւ մենք կարեւորում ենք հակամարտության կարգավորման գործընթացում առաջ շարժվելու անհրաժեշտությունը»:

Հունիսի 24-ին տեղի կունենա Ռուսաստանի, Ադրբեջանի եւ Հայաստանի նախագահների եռակողմ հանդիպումը: «Մենք խոսում ենք փոխզիջումների ճանապարհով հարցը լուծելու մասին: Բայց մեր դեպքում ստացվում է, որ զիջում պետք է կատարենք նրան, ով սպասում է մեզ վրա կրակելու հարմար առիթի», ստրասբուրգյան ելույթում հայտարարեց Հայաստանի նախագահը: Նրա խոսքերով, նման իրավիճակում շատ բարդ կլինի որեւէ մեկի համար Հայաստանի հանրությանը, Ղարաբաղի հանրությանը` դարեր շարունակ այնտեղ բնակվող բնիկ հայ ժողովրդին համոզել, որ «անհրաժեշտություն է ինչ-ինչ զիջումներ անել մի երկրի, որտեղ հայի նկատմամբ կա նման անհանդուրժողականություն եւ կան ծայրահեղ ռասիստական տրամադրություններ»:

Բայց Հայաստանը Կազան է գնում առաջընթացի ակնկալիքով: «Վերջնական պայմանավորվածությունների ձեռքբերումն ու դրանց լիարժեք իրականացումը հնարավոր է միայն, երբ վերանան հայատյացության ու ռասիզմի դրսեւորումները Ադրբեջանում, եւ ձեւավորվի վստահության մթնոլորտ», իր կեսժամյա ելույթում նշեց նախագահ Սարգսյանը: «Բնականաբար, չի կարող հարցականի տակ դրվել Ղարաբաղի ժողովրդի` ազատ եւ անվտանգ ապրելու, իր հողի վրա սեփական ճակատագիրն ինքնուրույն տնօրինելու ի վերուստ տրված իրավունքը»:
Եվրոպայի խորհրդից էլ, Հայաստանի նախագահի ներկայացմամբ, ակնկալվում է նախ «չվնասել գործընթացը» ոչ լիարժեք տեղեկացված քննարկումներով` նկատի ունենալով ԵԽԽՎ ղարաբաղյան հարցով ենթահանձնաժողովի` հայաստանյան պատվիրակության կողմից բոյկոտված գործունեությունը: Իսկ օգնել ԵԽ-ն, ըստ Սարգսյանի, կարող է. «Ժամանակը չէ՞ արդյոք, որ Եվրոպայի խորհուրդը ուղղակիորեն աշխատի (Ղարաբաղի այսօրվա հանրությունը եվրոպական հանրության` եվրոպական ընտանիքի մասնիկ է-Ս. Ս.) Ղարաբաղի հետ` իր իսկ գործառույթների կարեւորագույն դաշտով` մարդու իրավունքների պաշտպանություն, քաղաքացիական հասարակության ձեւավորում, ժողովրդավարություն, հանդուրժողականություն եւ այլն: Եվ չի՞ լինի արդյոք շատ ավելի տրամաբանական, եթե Ղարաբաղի հետ աշխատանք սկսելուց հետո միայն կառույցը ցանկություն հայտնի քննարկելու Ղարաբաղին առնչվող որեւէ հարց, ի դեպՙ նույն ղարաբաղցիների մասնակցությամբ»:


Այլեւս ե՞րբ կբացվի հնարավորության պատուհանը...

Անդրադառնալով հայ-թուրքական գործընթացին` Սերժ Սարգսյանը նշեց, որ միջազգային հանրության սատարմամբ էլ երկու տարվա գործընթացը մտավ փակուղի մեկ պատճառով. Թուրքիան վերադարձավ նախապայմանների առաջադրման իր գործելաոճին: «Չեմ կարող կանխատեսել, թե հիասթափության եւ անվստահության պատին դեմ առնելուց հետո այլեւս երբ կբացվի հնարավորության պատուհանը: Ցավով եմ ասում, բայց սա է իրականությունը»: Նախագահն ընդգծեց. «Հայաստանը նախաձեռնեց գործընթացը բարի նպատակներով` անսալով ազգերի եւ պետությունների խաղաղ գոյակցության 21-րդ դարի հրամայականին: Եվ դա այն պայմաններում, երբ Օսմանյան կայսրությունում 1915 թվականին հայերի նկատմամբ իրագործած ցեղասպանությունը Թուրքիան առ այսօր ոչ միայն չի ճանաչել, այլեւ իրականացնում է բացահայտ ժխտման քաղաքականություն: Մինչդեռ համայն հայությունը սպասում է համարժեք գնահատականի, եւ այդ նպատակով այսուհետեւ եւս մեր ջանքերը` անխոնջ ջանքերը, լիահույս եմ` նաեւ մարդկության դեմ հանցագործություններով մտահոգվածների ջանքերը, ուղղված կլինեն Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչմանը»:
Այդուհանդերձ, Հայաստանը կարեւորում է հայ-թուրքական հարբերությունների կարգավորումը ոչ միայն հայերի եւ թուրքերի համար, այլեւ տարածաշրջանում, ողջ Եվրոպայում խաղաղության, կայունության եւ համագործակցության մթնոլորտի հաստատման առումով: «Հայաստանի անօրինական շրջափակմանը պետք է վերջ դրվի»:


«Իշխանությունն ու ընդդիմությունը թշնամի չեն»

Քսան տարի առաջ անկախություն հռչակած եւ տասը տարի առաջ Եվրոպայի խորհրդի անդամ դարձած Հայաստանը, ըստ նախագահի, վերահաստատել է «իր պատմական ու մշակութային պատկանելությունը եվրոպական ժողովուրդների ընտանիքին»: «Եվրոպային մերձենալու մեր ճանապարհը ո՛չ միայն ունի առանձնահատկություններ, որոնք բնական են, այլեւ լրացուցիչ բարդություններ, որոնք բնական չեն, օրինակՙ Հայաստանի դեմ իրականացվող արհեստական եւ ապօրինի շրջափակումը մեր երկու հարեւանների կողմից»:
Եվրոպայի խորհրդին գնահատելով որպես Հայաստանի համար առանցքային գործընկերոջ պետականաշինության եւ ժողովրդավարության կայացման գործում, Սերժ Սարգսյանը շնորհակալություն հայտնեց 2008-ի մարտյան իրադարձությունների հետեւանքները հաղթահարելու ուղղությամբ ԵԽ-ի ցուցաբերած աջակցության համար:
«Մենք սովորում եւ մեզանում քայլ առ քայլ արմատավորում ենք, որ իշխանությունն ու ընդդիմությունը թշնամիներ չեն, եւ պարտադիր չէ, որ ուժեղն իր ուժը ցույց տալու համար անպայման տրորի դիմացինին», հայտարարեց ՀՀ նախագահը, ավելացնելով, որ Հայաստանը նաեւ հանդուրժողականություն է սովորում եւ երկխոսության մշակույթ ձեւավորում: Շեշտելով իրավական բարեփոխումները` Սարգսյանը հայտարարեց. «Այսօր մեր պետական-քաղաքական օրակարգում նաեւ կոռուպցիոն ռիսկերի եւ բյուրոկրատական ընթացակարգերի վերացման նպատակով ողջ օրենսդրության համակողմանի վերանայման խնդիրն է դրված: Ստեղծվել եւ արդյունավետորեն գործում են Կոռուպցիայի դեմ պայքարի խորհուրդ ու Հակակոռուպցիոն մոնիտորինգի հանձնաժողով»:
Հայաստանի նախագահի մատուցմամբ, հաջորդ տարի տեղի ունենալիք խորհրդարանական ընտրությունները կարեւոր հանգրվան են, իսկ դրանք ոչ միայն պետք է արդար ու ազատ լինեն, այլեւ այդպիսին ընկալվեն հասարակության կողմից: