Թուրքիան բացառություն կանի երկրում աշխատող հայերի համար

Tert.am. 27-1-2012- Թուրքական «Հյուրիեթ» թերթն անդրադարձել է օտարերկրացիների` Թուրքիայում աշխատելու իրավունքի հետ կապված ճգնաժամային վիճակին` խոսելով մասնավորապես հայերի և վրացիների մասին: Թերթը պատմում է, որ երկիրը լքում են «մեծ թվով» հայեր և վրացիներ, ներկայացնում նրանց դժգոհությունը, սակայն և հուսադրում է նոր տեղեկությամբ` այն մասին, թե Թուրքիայի աշխատանքի նախարարությունը բացառություն է անելու կոնկրետ ոլորտներում աշխատողների համար: Ֆրանսիայի դեմ պատժամիջոցներ սահմանելու տեսական սպառնալիքներն առայժմ «օտարների», նախևառաջ հայերի դեմ փորձարկվող թուրքական իշխանությունների նոր օրենքը շրջանառության է մտնելու ս/թ փետվարի 1-ից: «Հյուրիեթը» Թուրքիայում հայերի ու վրացիների զբաղվածության ոլորտներ է նշում տնային աշխատանքը, դայակությունը և հիվանդների խնամքը: Թերթը ներկայացրել է նաև Ստամբուլի Աքսարայ շրջանի Էմնիյեթ ավտոկայանում տիրող իրարանցումը` նկարագրելով, թե մարդիկ ինչպես են շտապ լքում երկիրը` Թուրքիայում ապօրինի մնալու համար տուգանք վճարելուց խուսափելու համար: Թերթը նաև մեջբերում է կոնկրետ քաղաքացիների: ՀՀ քաղաքացուհի Հայկանուշը, օրինակ, նկատում է. «Հացը հայրենիք չունի: Որտեղ հաց կա, էնտեղ էլ մենք` տնտեսապես խոցելի մարդիկս, գնում ենք: Մենք պիտի ապրենք ու ընտանիք պահենք: Այլ տարբերակ չունենք»: «Հյուրիեթը» ներկայացնում է նաև «վիզափախի» (visa-run) մեխանիզմը, երբ Թուրքիայում աշխատող օտարերկրացիները մեկնում էին հարևան երկրներ իրենց 90-օրյա ժամկետի լրանալուց հետո, իսկ հետո անմիջապես հետ գալիս` նոր 90 օրանոց վիզայով: Իսկ այժմ Աշխատանքի և սոցապահովության նախարարությունը օտարերկրյա քաղաքացիներին թույլ է տալիս տուրիստական վիզայով երկրում մնալ միայն 3 ամիս, որի լրանալուց հետո նրանք ստիպված կլինեն սպասել ևս 3 ամիս նախքան կկարողանան վերադառնալ: Պարբերականի փոխացմամբ` թուրքական իշխանությունները մի հարմարություն են ստեղծել ի նշան հայերի, ղրղըզների և գագաուզների հանդեպ երախտիքի: Խոսքը, սակայն, նշված ազգությունների այն ներկայացուցիչների մասին է, ովքեր հանդես են գալիս որպես տնային աշխատողներ և հիվանդապահներ: Նրանց համար արվող բացառությունը կլինի այն, որ թույլ կտրվի առանց սահմանափակման աշխատել Թուրքիայում` հավելյալ վճարումների դիմաց: Հայերին և նշված մյուսներին չի կարող խոչընդոտել անգամ, եթե նույն աշխատանքի համար դիմեն Թուրքիայի քաղաքացիներ, գրում է թերթը` մեջբերելով Աշխատանքի և սոցապահովության նախարար Ֆարուկ Չելիքին: Այն օտարերկրյա քաղաքացիները, ովքեր տուրիստական վիզայով եկել են Թուրքիա և ձեռք են բերել աշխատանքի թույլտվություն, կկարողանան Թուրքիայում իրենց կացության ժամկետը երկարաձգել մեկ տարով և ավելի ժամկետով, հայտնել է Չելիքը: Սակայն այս դեպքում նրանք չեն կարող աշխատանքի հույս ունենալ այն սեկտորներում, որտեղ Թուրքիայի քաղաքացիները կցանկանան աշխատել: Թերթը զուգահեռներ է անցկացրել նաև Թուրքիայում գտնվող ՀՀ քաղաքացիների թվի մասին տվյալների միջև` ըստ հայկական և թուրքական արտաքին քաղաքականության գերատեսչությունների տվյալների: Այն դեպքում, երբ Էրդողանը Թուրքիայում ապրող հայերի թիվը սահմանել էր 170 հազար, ՀՀ ԱԳՆ-ն հայտարարել էր, թե այժմ Թուրքիայում ընդամենը 15 հազար ՀՀ քաղաքացի է բնակվում: Իր անդրադարձը թերթը եզրափակում է վերոհիշյալ տիկին Հայկանուշին մեջբերելով. «Որպես հայեր` մենք միշտ հետ ուղարկվելու վախով ենք ապրել: Նման վերադարձը իմ ընտանիքի համար քաոս կնշանակի: Ես չեմ կարող ոչ սնունդ գտնել… ոչ աշխատանք»: