Wednesday, December 2, 2009

ԵՐԿԽՈՍՈՒԹՅՈՒՆԸ ԳՈՐԾՈՎ Է ԼԻՆՈՒՄ

Հարցազրույց ՀՀՇ վարչության անդամ Արամ Մանուկյանի հետ -Ի՞նչ տպավորություններ ունեք ՀՀԿ վերջին համագումարից, եւ մասնավորապես, Սերժ Սարգսյանի ելույթից: -Նայելով համագումարը եւ դրա մասնակիցների ելույթները, մասնավորապես, ԱԽՔ-ի, Դատարկ դհոլի, Գյումրիի Վարդանիկի, Լիսկայի եւ մյուսների ելույթները, համոզված եմ, թե մեր երկրի ապագան ինչ լուրջ ձեռքերում է: Պարզապես ապահովված եմ զգում, երբ տեսնում եմ, թե մեր երկրի ապագան ինչ լուրջ ձեռքերում է: Նայեք, տեսեք` ինչ կուռ եւ ինտելեկտուալ թիմ են հավաքել, եւ այդ թիմով են դիմագրավելու արտաքին մարտահրավերներին: Այնպես որ, Սերժ Սարգսյանին իսկապես կարելի է շնորհավորել նման “քաղաքական հզոր թիմ” ունենալու համար: Այդպիսի թիմով իրոք կարելի է պայքարել ու հեռու գնալ: -Դուք ակնհայտ հեգնանքով արտահայտվեցիք Սերժ Սարգսյանի թիմի մասին, մինչդեռ ինքը` Սերժ Սարգսյանը հպարտությամբ ու ոգեւորությամբ էր խոսում պրոֆեսիոնալների իր թիմի մասին: -Ի՞նչ եք ասում, նրանք հզոր կուսակցական ղեկավարներ են: Ես այդ հզոր թիմից մի քանի հոգու ներկայացրի: Նման հզոր քաղաքական, գաղափարական թիմով, իհարկե, կարելի է վստահության մեծ պաշար հավաքել ժողովրդի մոտ: Իսկ եթե ավելի լուրջ, ապա այդ խոսքերը փուչ են, սին են, եթե դրանք գործողությունների չեն վերածվել: Իսկ ես համոզված եմ, որ դրանք գործողության չեն վերածվելու: Պատրա՞ստ են քաղբանտարկյալներին ազատ արձակել, ապրեն, պատրաս՞տ են Ա1-ը բացել, ապրեն, պատրա՞ստ են մարտի 1-ի դատավարությունն անաչառ իրականացնել ու պատժել հանցագործներին` եւ հրաման տվողներին, եւ կատարողներին, ապրեն իրենք: Այդպես կկարողանան վստահության որոշ պաշար հավաքել: Կգնա՞ն այդ ճանապարհով, թող գնան: Բայց ուզում եմ հիշեցնել, որ մեկ տարի առաջ էլ այդ խոսքերն էին ասում, բայց բնականաբար, որեւէ քայլ չարեցին: -Ըստ Ձեզ, ի՞նչն է խանգարում Սերժ Սարգսյանին խոսքը գործի վերածել: -Կարծում եմ պատճառը այն խոցելիությունն է, որը խիստ թուլացրել է իշխանություններին դրսում, եւ այն անվստահությունը, որ տածում է ժողովուրդը երկրի ներսում: Ոչ լեգիտիմ, հանցագործ, մաֆիոզ-օլիգարխիկ իշխանությունն այնքան խոցելի է, որ չի կարող թիմ դառնալ ու ծրագրեր իրականացնել: -ՍերժՍարգսյանն իր ելույթում անդրադարձավ նաեւ երկխոսությանը. նախադրյալներ տեսնո՞ւմ եք իշխանության հետ երկխոսության գնալու համար: -Ես տասը տարի եղել եմ իշխանություն, ավելի քան տասը տարի է` ընդդիմություն եմ: Ես կարող եմ միանշանակ պնդել, որ երկխոսությունը պետության համար լուրջ գործոն է, լուրջ դաշտ է: Սակայն երկխոսությունը չի լինում բառերով, այլ` երկխոսությունը լինում է գործերով: Երկխոսություն մի երկրում, որտեղ քաղբանտարկյալներ կան, որտեղ ազգի հերոսները, գաղափարական տղերքը նստած են իրենց քաղաքական հայացքների համար, երկխոսություն չի կարող լինել: Դու իմ ընտանիքի անդամներին պահում ես պատանդի կարգավիճակում եւցանկանում ես բանակցել, անհնար է, տրամաբանական չէ, արժանապատվություն ունեցող ոչ մի մարդ չի գնա այդ քայլին: Բացի այդ, երկրում սովորական միջադեպ չէ, որ տեղի է ունեցել մարտի 1-ին: Այդ օրը գնդակահարվել է տասը հոգի եւ չեն պատժվել ոչ հրաման տվողները, որ կատարողները: Այդ օրը եղել են սպանվածներ եւ չպատժվածներ, եղել է հստակ ձեռագիր, եւ հստակ ծածկադմփոցի է արվում ամեն ինչ: Այդ պայմաններում, այդ հոգեբանական բարոյական դաշտում երկխոսություն չի կարող լինել: Ի՞նչն է խանգարում իշխանություններին հայտնաբերել եւ պատժել մեղավորներին: Կանե՞ն, իշխանությունները կամք կդրսեւորե՞ն ցուցադրելու՝ ովքեր են մարտի 1-ը իրականացնողներն ու հրաման տվողները, կլինի երկխոսություն: Ի՞նչն է խանգարում նվազագույն չափով խոսքի ազատություն ապահովել. ամբողջ աշխարհը խոսում է Ա1-ի բացման մասին, ի՞նչն է խանգարում բացելու այն. թաքցնելու բան ունեն: Այսինքն երկխոսություն սկսելու, հանդուրժողականության դաշտ կայացնելու գործիքը իրենց ձեռքին է, քայլ կատարելու հերթը իրենցն է: Եվ այդ քայլերը պարտադիր են կատարման համար, դրանք ինքնանպատակ քայլեր չեն, դրանք նախապայմաններ չեն: Միայն խոսքեր ասելը, հոդաբաշխ նախադասություններ ասելն անհեթեթություն է: Կոնկրետ գործեր են պետք, որից հետո ցանկացած հարցի շուրջ կարելի է երկխոսության գնալ: Սակայն իշխանությունները չեն իրականացնել նվազագույն պայմանները` երկխոսություն սկսելու համար: -Մեկ տարի ինն ամիս է է անցել մարտի 1-ի ողբերգությունից, դրանից հետո եւ իշխանությունները, եւ ընդդիմությունը բազմիցս են խոսել երկխոսություն սկսելու անհրաժեշտության մասին, սակայն ոչ մի բան չի արվել: -Անորոշությունից դուրս գալու հնարավորությունը քայլեր կատարելն է: Սակայն այն մաֆիոզ միջավայրը, որում իրենք ծաղկում են, թույլ չի տալիս քայլեր անելու, հանդուրժողականության եւ ազատ խոսքի միջավայր ստեղծելու համար: Այլապես, նոր ստեղծված վիճակը կործանարար կլինի այս իշխանությունների համար: Որովհետեւ այդ նոր վիճակը կհեշտացնի իշխանափոխության գործընթացը: Եվ նրանք վախենում են այդ ամենից: Հարցազրույցը վարեց ԱՐՄԱՆ ԳԱԼՈՅԱՆԸ «Լրագիր» 2-12-2009

No comments: