ՊԵՏՔ Է ԿՏՐՈՒԿ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ

Հարցազրույց ԱԺ արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ, ՀՅԴ ԳՄ անդամ Արմեն Ռուստամյանի հետ: -Ինչպե՞ս կմեկնաբանեք Եվրախորհրդարանի վերջին բանաձեւը, որտեղ խոսելով ԼՂ հիմնախնդրի մասին, կոչ է արված հայկական զորքերը դուրս բերել օկուպացված տարածքից: -Նման ձեւակերպումները միանշանակ անընդունելի են: Նման բանաձեւեր ընդունելով` եվրոպական կառույցները կորցնում են իրենց հեղինակությունը: Մենք Եվրախորհուրդը, Եվրամիությունն ընդունում ենք որպես հեղինակություն մինչեւ այնտեղ, որտեղ չեն կիրառվում երկակի ստանդարտներ, մինչեւ այնտեղ, որտեղ կեղծիքն ու սուտը չեն փորձում մեզ պարտադրել այդ հեղինակավոր ամբիոններից: Ուստի` ես առաջարկում եմ, որ ստեղծվի մի հատուկ խումբ, որը կգնա խորհրդարանի անունից ու կներկայացնի այդ բանաձեւում առկա բոլոր վտանգները: Եվրախորհրդարանը, այնտեղի պատգամավորները պետք է մտածեն իրենց հեղինակության մասին ու կանխեն նման բանաձեւերի ընդունումը: Պետք է նրանց բացատրել, թե այն ինչ վտանգներ է իր մեջ ներկայացնում, որ խանգարում է բանակցային գործընթացին: Պետք է մեր բողոքը Եվրախորհրդարանին ներկայացվի ամենաբարձր մակարդակով: Մենք ունենք դեսպանատուն, ունենք հայ դատի գրասենյակ, որոնք փորձել են իրար հետ աշխատել, սակայն այդ բանաձեւի ընդունումը կանխել չի հաջողվել: Սակայն հարկ է նաեւ նշել, որ նմանատիպ կառույցներում, խորհրդարաններում պատգամավորները խորամուխ չեն լինում հարցի պատմության մեջ: Օրինակ` ԼՂ խնդրի մասին նրանց մեծամասնությունը տեղյակ չէ, որ 1988 թվականից է այս հարցն առկա: Այնպես որ, քարոզչության մեջ մենք տանուլ ենք տալիս, եւ սա դրա հետեւանքն է: -Մի՞թե Հայաստանը չէր կարող կանխել նման բանաձեւի ընդունումը: -Այստեղ առաջին վրիպումն այն էր, որ հայկական կողմը հուժկու պայքար չտարավ պարոն Կիրիլովի նշանակման հետ, անձնավորություն, որը միշտ աչքի է ընկել պրոադրբեջանական դիրքորոշումներով ու համապատասխան հայտարարություններով: Բացի այս, ԵԽ միջազգային բաժնի փորձագետն ադրբեջանցի է, եւ բանաձեւում արտացոլվում են նաեւ իր տեսակետները: Ես ամիսներ առաջ տեղեկացած եմ եղել, որ նման զեկույց է պատրաստվում: Ես համապատասխան նամակ եմ հղել ԵԽ և մատնանշել նաև, որ զեկույցի վրա աշխատում է տվյալ անձը` ադրբեջանցի, որը, բնական է, չի կարող անկողմնակալ լինել այս հարցում: Սակայն ամիսներ առաջվա զեկույցի նախագիծն ավելի ահավոր էր, քան այն, որ օրերս հրապարակվեց: -Սակայն մամուլում հրապարակում եղավ, որ Կիրիլովի նախագիծը շատ ավելի մեղմ էր, քան` ընդունվածը: -Իսկ ո՞վ է կարդացել դա: Նման բան չկա, ընդհակառակը, Կիրիլովի սկզբնական զեկույցը շատ ավելի վատ ձեւակերպումներ է ունեցել: Եթե հիմա խոսում են այդ մասին, ինչո՞ւ այն ժամանակ չարձագանքեցին, երբ բանաձեւի նախագիծ կար, թող խոսողներն այն ժամանակ արձագանքեին: -Այս բանաձեւի նախագիծը պատրաստ էր դեռ երեք ու կես ամիս առաջ` հունվարի կեսերին: Այսինքն` կարելի՞ է ասել, որ ՀՀ իշխանությունները որեւէ բան չարեցին այդ ուղղությամբ: -Ես չեմ ասում, որ ամեն ինչ արել ենք ու չի ստացվել: Պետք է մենք ի սկզբանե արձագանքեինք դրան` հասկանալով, որ եթե սկզբում այն զեկույց է, ապա կարող է բանաձեւ դառնալ: Ես ուզում եմ նշել, որ մենք շատ լուրջ խնդիր ունենք դրսի հետ կապված. կանգնած ենք ոչ միայն թուրք-ադրբեջանական տանդեմի դեմ, այլ նաեւ` ակտիվացել է իսլամական կոնֆերանսը: Մեկ-երկու երկիր վետո է դնում, եւ այդ բանաձեւը իսլամական կոնֆերանսը չէր ընդունում, մինչդեռ հիմա վետոներ չկան, եւ բանաձեւերը կընդունվեն մեկը մյուսից հետո: Իսկ դա ազդելու է այնպես, որ իսլամական կոնֆերանսի երկրները մեկը մյուսի հետեւից ՄԱԿ-ում քվեարկեն այնպես, ինչպես իրենց որոշումն է: Ու մենք ՄԱԿ-ում այդքան երկիր կունենանք մեր դեմ: Իսկ մենք այդ աշխատաձեւին ադեկվատ չենք մոտենում, դա հաստատ է: Այնպես որ` մենք պետք է լուրջ ու կտրուկ մոտեցում մտցնենք մեր դիվանագիտության մեջ: Հարցազրույցը վարեց ԱՐՄԱՆ ԳԱԼՈՅԱՆԸ «Լրագիր» 26-5-2010