ԼՂ խնդրի լուծումը խաղաղ ճանապարհով հնարավոր է համարել Հայաստանում հարցվածների 62%-ը, Ադրբեջանում՝ 52%-ը

Panorama.am. 12-9-2012- Եվրասիա համագործակցություն հիմնադրամի Հետազոտական ռեսուրսների կովկասյան կենտրոններ (ՀՌԿԿ) ծրագրի հայաստանյան կենտրոնի տնօրեն Հեղինե Մանասյանն այսօր ներկայացրեց 2011 թվականի աշնանը Հայաստանի, Վրաստանի և Ադրբեջանի շուրջ 6000 տնային տնտեսություններում իրականացված Կովկասյան բարոմետրի` 2004 թվականից ի վեր միասնական մեթոդաբանությամբ միաժամանակ իրականացվող ամենամյա ընտրանքային հետազոտության որոշ արդյունքներ: Երևանի պետական համալսարանի պրոռեկտոր Ռուբեն Մարկոսյանը բարձր գնահատեց ԵՊՀ-ում գործող ՀՌԿԿ-Հայաստանի նման ծրագրերի դերը, որոնք հավաքագրելով արժեքավոր տվյալներ, օգնում են բացահայտելու տարածաշրջանում և երկրում առկա զարգացումների հանրային ընկալումները: 2011թ. հավաքագրված տվյալները ցույց են տալիս, որ հարավկովկասյան երկրներում հանրությանը շարունակել են առավել հուզել տնտեսական խնդիրները. Հայաստանում հարցվածները, որպես ամենակարևոր խնդիր, առավել հաճախ նշել են գործազրկությունը (44%` 2009թ. 32%-ի դիմաց) և աղքատությունը (16%` 2009թ. 12%-ի դիմաց): Ադրբեջանում հարցվածները գերակա են համարել տարածքային ամբողջականության (31%` 2010թ. 53%-ի դիմաց) և հետո միայն գործազրկության (28%) հիմնախնդիրները: Վրաստանում գործազրկությունը մատնանշել են պատասխանողների 55%-ը, իսկ տարածքային ամբողջականությունը` 12%-ը: Հարավկովկասյան երկրներում ընդգծված են մնում միգրացիոն տրամադրությունները. հնարավորության դեպքում այլ վայրում մշտապես բնակվելու կմեկնեին 2011թ. Հայաստանում հարցվածների 25, ադրբեջանցիների` 16 և վրաստանցիների` 11%-ը: Ժամանակավորապես մեկնելու հնարավորությունը կօգտագործեին հայաստանցիների 57, ադրբեջանցիների` 47 և վրաստանցիների` 45%-ը: 2011թ. հարցաթերթում միայն Հայաստանում և Ադրբեջանում հղված հարցաշարով բացահայտվել է նաև հանրության կարծիքը Ղարաբաղյան հիմնախնդրի կարգավորման ուղիների մասին: Այն հարցին, թե երբ կլուծվի ԼՂ խնդիրը, «երբեք» կամ «չգիտեմ» են պատասխանել Հայաստանում հարցվածների 62, իսկ Ադրբեջանում հարցվածների 44%-ը: Միաժամանակ, Հայաստանում հարցվածների 62%-ը շատ հնարավոր կամ ավելի շուտ հնարավոր է համարել խնդրի լուծումը խաղաղ ճանապարհով: Այդ կարծիքը կիսել են Ադրբեջանում հարցվածների 52%-ը, մինչդեռ 42%-ը հավանական են համարել խնդրի լուծումը պատերազմի միջոցով: Տարածաշրջանում առկա սոցիալ-տնտեսական ու քաղաքական հիմնախնդիրների թնջուկի համատեքստում, թերևս դրական կարող է համարվել այն փաստը, որ կյանքից ընդհանուր բավարարվածության միջին մակարդակը Հայաստանում և Ադրբեջանում գնահատվել է հավասար` 5.1 բալ (10 բալանոց սանդղակով): Վրաստանում այն ավելի բարձր` 5.6 բալ է եղել: Հետաքրքիր է, որ երջանկության միջին մակարդակը Հայաստանում կազմել է 6.6 բալ, Ադրբեջանում` 6.1, իսկ Վրաստանում` 6.9 բալ: Հայաստանում երջանկության ամենացածր մակարդակը` 4.8 բալ, գրանցվել է ամուսնալուծվածների շրջանում: ՀՌԿԿ-ն հետազոտական ռեսուրսների և ուսումնական կենտրոնների ցանց է` հիմնադրված 2003թ. Հայաստանի, Ադրբեջանի և Վրաստանի մայրաքաղաքներում` Հարավային Կովկասում հասարակագիտական հետազոտություններն ու պետական քաղաքականության վերլուծությունը խթանելու նպատակով: Նյու Յորքի Կարնեգի կորպորացիայի, Եվրասիա համագործակցություն հիմնադրամի և տեղական համալսարանների համագործակցությամբ (Հայաստանի պարագայում` Երևանի պետական համալսարանի) գործող ծրագիրը առաջարկում է հետազոտությունների, դասընթացների և համագործակցության բազմաթիվ հնարավորություններ: